Meme Kanseri Sebepleri Nelerdir, Nasıl Anlaşılır ve Evreleri
İçindekiler
Bu yazımızda meme kanseri sebepleri nelerdir, meme kanserinin teşhisi nasıl yapılır ve kanserin oluşma evreleri ile tedavisi nasıl yapılır? konuları incelenmiştir.
Meme kanseri meme dokusunun herhangi bir bölgesinde oluşan ve gelişen bir kanser türüdür. Meme kanserinin en önemli nedenlerinden biri olarak genetik değişimler etken gösterilmektedir. Genetik yapıdaki bu değişimler ve yaşlanmanın da etkisi ile oluşan bozukluklar meme kanserine yol açmaktadır.
Yalnız meme kanserinin aileden gelen kalıtsal bir hastalık değildir. Bu şekilde oluşan meme kanseri hastası yüzdesi sadece %7 ile %9 arasındadır.
Özellikle genç yaşta meme kanseri olan bir bayan veya meme kanseri olan bir erkekte ailesel bir hastalık geçişi asıl neden olabilmektedir.
Araştırma sonuçlarına göre dünyada her 8 kadından 1′nin meme kanseri olma riski bulunmaktadır.
Meme kanserinin tedavisinin daha kolay hale gelebilmesi için erken teşhis meme kanserine neler neden olmakta belirtilerinin neler olduğunu bilmemiz gerekmektedir.
Meme kanserinin bazı etkenleri kişi tarafından kontrol edilerek korunabilmektedir. Genel sağlık durumunuzu kontrol etmeniz amacı ile dengeli ve düzenli beslenme kilonuzu sabit tutma zayıflama sigara içmeme alkolden sakınma ve düzenli şekilde egzersiz yapma ile meme kanseri riskinizi en aşağı noktalara çekebilirsiniz.
Şimdi meme kanseri sebepleri nelerdir inceleyelim;
Meme Kanseri Sebepleri Nelerdir?
Meme kanserine sebepleri konusunu maddeler halinde inceleyelim.
- İlk doğum yaşı: Meme kanseri sebepleri arasında ilk sırada 30 yaşından sonra doğum yapmak yer alır ve kanser riskini artıran etmenlerden birisidir.
- İlk adet yaşı: Östrojen hormonuna uzun süre maruz kalan bayanların meme kanseri olma riski yüksektir. İlk adetini erken yaşta gören bir bayan uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacağı için meme kanseri riski de buna bağlı olarak artmaktadır.
- Menopoz yaşı: Östrojen hormonunun uzun süre etki etmesinin meme kanseri riskini artırdığından bahsetmiştik. Yine çok geç menopoza giren (55 yaşından sonrası geç menopozdur) uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacağından meme kanseri riski de buna bağlı olarak artacağı için menopoz yaşı da meme kanseri sebepleri içindedir.
- Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanılması meme kanseri sebepleri içinde yer almaktadır. 10 yıl süre ile kullanılan doğum kontrol haplarının kalın bağırsak rahim ve yumurtalık kanseri riskini azalttığı ortaya çıkmıştır. Yalnız 10 yıldan fazla kullanımlarda meme kanseri kalp krizi ve inme riskinin arttığı ortaya çıkmıştır. Doğum kontrol hapı ile birlikte sigara içenlerin bu konuda daha büyük risk yaşadığı da belirgin şekilde doğrulanmıştır.
- Menopoz sonrası hormon tedavileri: Bu tür ilaçlar özellikle menopoz sonrası problemler yaşayan bayanların kullandığı östrojen ve progesteron (kadın hormonları) içeren meme kanseri ve rahim kanseri riskini artıran ilaçlardır. 5 yıla kadar kullanımında bir problem bulunmaz yalnız 5 yıldan fazla kullanılmaması önerilir.
- Boy ve kilo: Araştırmalara göre uzun boylu bayanların menopoza kısa boylu bayanlara göre daha çok yakalandığı ortaya çıkmıştır. Bunun bir nedeni bulunamamıştır. Yine menopoz öncesi aşırı zayıf bayanlar ile menopoz sonrasında aşırı kilo alan bayanların meme kanserine yakalanma riskinin daha fazla olduğu ortaya çıkmıştır. Aşırı kilolu bayanlarda östrojen daha fazla salgılandığı için bu risk ortaya çıkmaktadır.
- Beslenme: Meme kanseri sebepleri arasında beslenme yer almaktadır. Özellikle menopoz sonrasında yağlı besinler ile beslenen kadınlarda meme kanseri olma riski artmaktadır. Sebze ağırlıklı besin tüketimi koruyucu özellik göstermektedir.
- Alkol: Gün içerisinde herhangi bir içki türünden 1 bardaktan fazla olarak içilmesi meme kanserini tetiklemektedir. Çünkü alkol kadında östrojen hormonunun yükselten bir etki göstermektedir.
- Ailede meme kanserine yakalanan birilerinin olması: Genetik faktör meme kanseri sebepleri içerisindedir. Annesinde teyzesinde kız kardeşinde meme kanseri bulunan kadınların meme kanserine yakalanma ihtimalleri diğer toplumlara göre biraz daha fazla olabilmektedir.
- İyi huylu meme hastalıkları: Bu tip meme hastalıkları iyi huylu tümörlerdir. Biyopsi sonucunda habis olmayan oluşumların ortaya çıkma ihtimali oldukça azdır.
- Emzirme: En az bir yıl emzirmenin kadında meme kanseri riskini azalttığına dair araştırmalar bulunmaktadır.
Meme Kanseri Nasıl Anlaşılır?
Bütün meme kanserine yakalanan bayanların ortak meme kanserinin belirtileri arasında sağ veya sol memede oluşan ağrısız bir kitlenin hissedilmesidir.
Bazı hastalarda kitlenin bulunduğu bölgede ağrıda hissedilebilmektedir.
Nadir olarak gözükse de meme kanserinin belirtileri içinde deride tahriş ve bozulmalar, şişlikler memede gerilme hissedilmesi, deride kalınlaşma, meme ucunun içine dönmesi ve hassaslaşması gibi belirtilerde görülebilmektedir.
Meme kanserinin belirtileri olan ağrı ve kanlı akıntıların oluşması bilinenin tersine çok daha ileri ki aşamalarda ortaya çıkmaktadır.
Meme Kanseri Teşhisi Nasıl Yapılır?
Erken evrelerde meme kanseri tanısı koymak veya meme kanseri belirtileri listesinde yazanları hissetmek güç olabilmektedir.
20 yaşındaki bir bayanın evde kendisinin kontrol yapması ve yılda bir kez bir kadın doğum uzmanına kontrole giderek veya mamografi çektirerek kontrol ettirmesi gerekmektedir.
Menopoz öncesi dönemindeki bir bayanın adet başlangıcından 7 ile 10 gün sonrasındaki günlerde menopoz sonrasındaki bir bayanın ise her ay aynı tarihte kendini kontrol etmesi gerekmektedir.
Memelerin sağ veya sol kısmının herhangi birinde şüpheli bir kitle hissedilirse vakit kaybetmeden bir doktora başvurulması gereklidir.
Ne Zaman Tarama Yapılması Gerekir?
Normalde 20 yaşından sonra bir bayanın her ay kendini kontrol etmesi ve yılda bir kez doktor tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. 50 yaşından sonra ise bir bayanın 2 yılda bir mamografi çektirmesi gerekir.
Ulusal kanser tarama programına göre ülkemizde önerilen meme kanseri tarama protokolüne göre 20- 40 yaş arası bayanlarda her ay kendini kontrol etme ve 2 yılda bir doktor muayenesine katılması gerekmekte.
40 yaşından sonra bayanların ayda bir kendi muayenesi yılda bir doktor tarafından yapılan muayene ve 2 yılda bir mamografi çektirmesi önerilmektedir.
Kendi Kendini Muayene Nasıl Yapılır?
Belden yukarısı çıplak olacak şekilde aynanın karşısına geçiniz iki kolunuzu aşağı sarkıtarak iki kolunuzu yukarı kaldırarak iki kolunuzu belinize bastırarak bir kitle görünüp görünmediğine dikkat ediniz.
Elle yapacağınız muayenede ise parmaklarınızı kullanın. Düz bir yatağa uzanın. Hangi memenin kontrolünü yapacaksanız o taraftaki kolu ensenizin altına koyun. Daha sonra parmaklarınız ile memenizin alt kısımlarına bastırın. Bir kitle hissedip hissetmediğinize dikkat ederek muayeneyi bitirin.
Meme Kanseri Evreleri Nelerdir?
Meme kanseri oluşumu diğer kanserlere göre çok daha yavaş ilerler. Ancak 5 ile 7 yıllık bir süreç içerisinde 1 cm büyüklüğe ulaşır. Öncelikle lenf kanalları yolu ile koltuk altına yayılır daha sonra kan yolu ile karaciğer ve kemik gibi alanlara ulaşır.
Tümörün yayılımını ölçmek için 4. evre de koyulur. Bu dört evrede bir iki ve üçüncü evrede tümör anlaşılır 3. evre de tümörlerin bir kısmı dördüncü evrede ise tümörlerin ilerlemiş haline verilen isimdir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Meme kanserinde kullanılan tedavi genellikle cerrahi alanına girmektedir. Bu yüzden meme kanseri ameliyatına girecek olan uzmanların görevinde iyi olması gerekmektedir. Ameliyata meme cerrahı tıbbi onkolog ve radyasyon onkoloğu girer.
En çok tercih edilen ameliyat türü ise tümörün kesilip alındığı mastektomi ameliyatıdır. Ancak ilerlememiş evrelere de bulunan hastalar için ilerlemeyi engelleyici ameliyatların yapılması daha uygundur. Ameliyattan sonra kemoterapi ve hormon terapiler gerekirse tıbbi onkologlar tarafından yapılır.