Evde Doğal Sabun Nasıl Yapılır? (Odun Küllü ve Zeytinyağlı)

Evde doğal sabun tarifi yazılarına daha gerçekçi bir yaklaşım. Bu yazı zeytinyağlı ve odun küllü doğal sabun nasıl yapılır konusunu inceler.

Neden Evde Doğal Sabun Kullanmalıyız?

“Şimdi evde doğal sabun yapımı tarifi ne işime yarayacak zaten markette uygun fiyata alabiliyorum” diyorsunuz biliyorum. Fakat evinizde kullandığınız sabunların ya da dışarıda doğal diye satılan sabunların içerisindeki malzemeleri bilseniz eminim ki bir daha elinizi sürmezdiniz.

Zaten amacımız kimyasal olan her şeyden uzaklaşarak doğal yöntemlere başvurmak olduğu için kendi sabunumuzu kendimiz, evimizde yapabiliriz. Çok değil bundan 50-60 yıl öncesine kadar zaten bu şekilde yapılmaktaydı. Sonralarında ise fabrikasyon sürecine girildiği için yavaş yavaş bu gelenekten uzaklaşmaya başladık.

Fabrikasyon ürünü yani seri üretimle üretilen bir çok ürün için iyice araştırma yapılmasından yanayım. Seri üretim, uzun raf ömrü ve daha fazla kazanç için sürekli tüketim malzemelerimize hile karıştırılıyor. Evet ayrıca bu maddelerin zararları direk etki göstermediği için yani yavaş yavaş cildimize ve bağışıklık sistemimize zarar verdiği için bu büyük firmalar yargılanmaktan kurtuluyorlar.

Sadece haberlerde yada arkadaş çevrenizden duyuyorsunuz. İşte sürekli kullandığımız şu üründe aslında bu madde varmış ve bu madde erken yaşlanmaya sebep oluyormuş. Eee ben bu ürünü 20 senedir kullanıyorum şimdi mi söylüyorsunuz?

Evet konuyu çok uzattık ama gerçekten fabrikasyon bir ürünü tüketmeden yada kullanmadan önce mutlaka iyice araştırmalıyız.

Sabunun İçinde Ne Var?

Yazımızın başında sabunun içindeki maddelerden bahsetmiştik. Hazır mısınız?

Beni sabun kullanmaktan uzaklaştıran en önemli etken sabunun etken maddelerinden biri olan yani olmazsa olmazlarından olan NaOH yani Sodyum Hidroksit evet böyle söyleyince pek zararlı gibi durmuyor çünkü lisede de anlamıyorduk bu kimyadan.

Sodyum hidroksit’in bilinen bir diğer ismi kostik oluyor. Kostik ne derseniz eğer; Markete gidin ve herhangi bir lavabo açıcının içeriğine bakın derim. Evet genelde tüm lavabo açıcıların içinde yer alan bir maddedir. Yer alır dediğim lavabo açıcıların içeriğine baktığınızda göreceksiniz %99 oranında bu madde yer alır.

Aşağıdaki görselde sol taraftaki kostik ve sağ taraftaki ise lavabo açıcı.

Evet lavabo açıcı olarak kullanılan bu madde sabunlarımız da yer alıyor. Tamam üretim sırasında girdiği reaksiyon sonucunda kostik artık zararlı bir madde olmuyormuş fakat bu benim için musluk suyunu kaynatarak içmekle aynı şey diyebilirim.

Tabi olay sadece kostik değil sabunun bir diğer etken maddesi de içerisinde yer alan hayvansal yada bitkisel yağlardır. Hayvansal yağ kullanan bir marka göremedim zaten. Ayrıca hiç bir markanın “Müşterilerimiz için en iyi yağı kullanalım.” diyerek iyi bir yağ kullanacağını sanmıyorum.

Atık durumda olan ve kalitesiz yağlardan kullanıldığına eminim. Aslında atık yağ kullanmak iyi çünkü 1 litre atık yağ 1 milyon litre su kirletmekte(Tabi temizlenebiliyor fakat bu da uzun ve maliyetli bir işlem.)

1 milyon litre su arkadaşlar o yüzden atık yağ ile yapılarak geri dönüşüm yapılması normal ama siz firmaların ne olduğu ve içerisinde nasıl maddeler olduğunu bilmediğiniz atık yağlar yerine kendi evinizdeki atık yağları kullanabilirsiniz.

Sabunun içinde neler var biraz inceledik. Şimdi evde doğal sabun nasıl yapılır inceleyelim.

Sabun Üretimi

Sabun yapımı için kaynatma ve soğutma olarak iki yöntem bulunmaktadır. Kaynatma yöntemi daha çok seri üretim yani fabrikalarda kullanılan yöntemdir. Soğuk yöntem daha fazla sürede ve daha az kaliteli olduğu için tercih edilmemektedir. Yaptığım denemelerde en uygun evde doğal sabun yapımı yöntemi kaynama ile olarak gözüküyor..

Kaynama Yöntemi ile Sabun Üretimi

Sabun üretimde en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Kazanların içinde atık yağ ve kostik kaynatılarak sürekli karıştırılır. Sürekli karıştırılarak kıvamlı bir hale geldikten sonra kalıplara dökülerek soğumaya bırakılır.

Soğutma Yöntemi ile Sabun Üretimi

Fazla kullanılmayan bu yöntemde kaynama yönteminin aksine atık yağ ve kostik oda sıcaklığında sürekli karıştırılarak elde edilir. Muhallebi kıvamına gelen karışım 15-45 saat arası odada bekletilir kalıplara dökülür. Kalıplara döküldükten sonra 2-4 hafta kadar kuruması beklenir.

Odun Küllü Doğal Sabun

Evet başlığı yanlış okumadınız odun külünden sabun yapacağız böylelikle kostik maddesini kullanmayarak doğal bir sabun elde edeceğiz.

Eski zamanlarda odun külleri, çamaşırların yıkanmasında ve lekelerin çıkarılmasında kullanılıyordu. Eski zamanlar dediğimize bakmayın çok değil 60-70 sene önceye kadar kullanılmaktaydı.

Odun Küllü Sabun Tarifi

Evet “Odun külünü nerede bulacağım?” diye düşündüğünüzü tahmin edebiliyorum. Bunun için mahallenizde bulunan bir fırından odun külü isteyebilirsiniz. Zaten şehir çöplüğüne gidecek olan külü vermelerinde sorun olmayacaktır diye düşünüyorum.

Bir diğer alternatifte eğer bir bahçeniz yada balkonunuz uygunsa mangalda odun yakarak çıkan külü kullanabilirsiniz. Benim tercihim kendi odunun külünü kendinizin üretmesi. Bunun sebebi de; her ne kadar fırında da olsa ocağın için odun haricinde farklı yabancı maddelerin atılmış olabileceği. 

Odun Küllü Sabun Tarifi Malzemeleri

• Zeytinyağı (250ml)
• 1 tutam tuz.
• 300 ml Küllü su (100 gr kül)
• İsteğe göre koku verici yağlar ve renklendirici.

İlk aşamamız odun külü hazırlanışı

Külün malzemesi sabuna renk veren etkenlerden biridir eğer elma ağacı bulabilirseniz en beyaz renkli sabunu elde edebilirsiniz. Eğer elma ağacı bulamıyorsanız defne ağacı dalları ile de açık bir renk sabun elde edebilirsiniz.

Sedir katran ağacı yada meşe, kayın ve kestane gibi sert yapılı ağaçları da kullanarak kaliteli küller elde edebilirsiniz. Tavsiyem Meşe kullanmanızdır.

1 ölçek külü 3 ölçek sıcak suyla karıştırın. Suyun kaynar değilde sıcak olmasına özen gösterin. Kül ve suyu karıştırdıktan sonra ortalama 1 gün kadar bekleyerek iyice kül ve suyun birleşmesini bekleyin. Kül ve su dolu kavanozu çok fazlaya kaçmadan arada karıştırabiliriz.

Küllü suyun olup olmadığını anlamak için PH değerini ölçmemiz gerekiyor. Ortalama PH değeri 12-15 arasında  olması yeterli olacaktır.

PH değerini ölçmek için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz.

• Küllü suya bir yumurta atarak test edebilirsiniz. Eğer yumurtanın sadece uç kısmı dışarıdaysa doğru PH değerini yakalamışsınız demektir. Eğer yumurta tamamen batıyorsa sertlik için biraz daha ısıtmanız gerekiyor. Tam tersi yumurtanın büyük bir kısmı suyun üstündeyse azar azar su ekleyerek PH değerini ayarlayabilirsiniz.
• Diğer bir yöntem ise Karalahanayı ezerek suyunu çıkartıyoruz. Ezerek çıkardığımız karalahana suyu mor renkte olacaktır. Bir kaç damla kül suyunu karalahana suyuna kattığımızda suyun rengi mordan yeşile dönüyorsa doğru ph değerini yakalamışız demektir.
• En kesin yöntem ise Turnusol kağıdı ile ph değerini ölçebilirsiniz.

Küllü su yapımında kullandığımız suyun kesinlikle musluk suyu yada çeşme suyu olmaması gerekiyor. Musluk suyu yerine eğer imkanınız varsa yağmur suyu kullanabilirsiniz. Eğer yağmur suyu bulamazsanız ki bulamayacağız, içme suyu kullanabilirsiniz.

Zeytinyağı ile karıştırma aşaması

Yağ için isterseniz evinizde biriktirdiğiniz atık yağları kullanabilirsiniz. Tabi atık yağ olarak zeytinyağı olmayacağı için evinizdeki atık kızartmalık sıvı yağlarınız ile de yapabilirsiniz.

Ama madem sağlıklı bir ürün ortaya çıkarmaya çalışıyoruz en uygunu sızma zeytinyağı kullanmanız olacaktır. Ucuza bulabileceğiniz bir sızma zeytinyağı ile ilk denemenizi yapabilirsiniz.

Bir çelik tencerede zeytinyağımızı ısıtıyoruz. Zeytinyağı kaynamadan 50 derece civarındayken (içine su damladığında cız edecek gibi diyebiliriz.) Hazırladığımız kül suyunu aşama aşama ısınmakta olan yağın içine atarak karıştırıyoruz.

Karışımınız yavaşça renk almaya başlayacaktır. Böylece İlk aşama tamamlanmış demek oluyor fakat karıştırmaya devam ederek puding kıvamına gelene kadar (30-45 dakika) kısık ateşte karıştırmaya devam ediyoruz.

Puding kıvamına gelip köpükler çıkmaya başladığında ocağın altını kapatarak bir süre daha karıştırıyoruz. Bu aşamadan isteğinize göre karışımın içine aroma ve koku verici yağlar koyabilirsiniz. 

Bekleme süresi

Sabunumuzu daha önceden hazırladığımız bir kalıba döküyoruz. İsterseniz kek kalıbına bile dökebilirsiniz sonradan keserken güzel bir görüntüsü olmasını istiyorsanız dikdörtgen şeklinde bir kalıp kullanabilirsiniz.

Kalıba döktükten sonra en az 1 gün güneş görmeyen bir yerde bekletiyoruz. 1 gün sonra kalıptan çıkararak kesiyoruz ve sabunlarımızı kullanıma hazır.

Eğer sabun miktarını arttırmak isterseniz 1 gün beklettikten sonra sıcak su ile seyrelterek tekrar kalıba koyup 1 gün bekletebilirsiniz.

Doğada Sabun Yapımı

Evet doğada bir başınasınız ve kendi sabununuzu kendiniz üretmek durumunda kaldınız. Böyle bir durumda bir hayvanın yağlı bölgelerini kaynatarak içine sadece odun külü döküp uzun bir süre karıştıktan sonrada sabun elde edebilirsiniz.

İnternet üzerinde bir çok evde doğal sabun nasıl yapılır tarifi bulunmakta fakat bu tarifleri incelediyseniz eğer hepsinde kostik yer almaktadır. Ayrıca pazarlarda ve kırsal bölgelerde bulunan bir çok doğal diye satılan sabunlar bildiğiniz lavabo açacağı ham maddesi olan kostik ile üretilmiştir. Alırken mutlaka nasıl üretildiğini sormalısınız.

Evde doğal sabun üretimi yapan ve kostik kullanmayan bir yer arıyorsanız İzmir’in Seferihisar’da kendi üretimini yapan Suna Kalaycı’nın sabunlarını alabilirsiniz.