B1 Vitamini Eksikliği Belirtileri, Hangi Besinlerde Bulunur ve Faydaları Nelerdir?

Tiamin yani B1 vitamini nedir ve B1 vitamini faydaları konularına ek olarak eksikliği belirtileri ve hangi besinlerde bulunur öğrenebilirsiniz.

B1 Vitamini Nedir?

Aynı zamanda tiamin olarak da bilinen B1 vitamini, yiyeceklerdeki enerjiyi kullanmaya yarayan ve kalp ve sinir fonksiyonlarını sağlayan koenzimdir. B1 Vitamini sindirim ve besin maddelerini kullanılabilir “ATP” formatına dönüştürerek yiyeceklerden enerji elde etmek için kullanılır.

Yeterli B1 Vitamini seviyesi olmadan (zincirli amino asit şeklinde) karbonhidrat ve proteinlerde bulunan moleküller, vücudun önemli işlevleri için uygun olarak kullanılamaz.

Tiamin, “B vitamini kompleksini” oluşturan diğer B vitaminleriyle birlikte kullanılır ve kardiyovasküler sistemi, endokrin sistemin ve sindirim sistemini düzenler.

B1 vitamini suda çözünen bir vitamindir ve vücuttaki tüm hücreler tarafından kullanılır. Özellikle enerji seviyelerini desteklemek ve sağlıklı metabolizma fonksiyonları için önemlidir.

tiamin eksikliği halsizlik, kronik yorgunluk, kalp sorunları, psikoz ve sinir hasarı gibi durumlara neden olabilir. tiamin maya, bazı tam tahıllar, fasulye, fındık ve et gibi birçok yiyecekte bulunur.

Ayrıca, birçok B kompleks vitamini takviye ürününde bulunur.

B1 Vitamini Faydaları Nelerdir?

B1 Vitamininin faydaları madde olarak listelenmiş olup yazımızda detayları hakkında bilgi alabilirsiniz.

• Metabolizmanın çalışması için gerekli olan enerji oluşturmaya yardımcı olur.
• Beyin ve sinir sisteminde hasar oluşmasını engeller.
• Kalp hastalıklarına karşı koruyucu görevi görür.
• Alkolizm semptomlarının azalmasında faydalıdır.
• B1 vitamini faydaları içerisinde beyin hasarlarına karşı koruyucu görevi görmesi yer alır.
• Zihin açıklığı hissi sağlar.
• Strese karşı etkilidir.
• Katarakt ve glokom gibi görme sorunlarına karşı etkilidir.

Sağlıklı Metabolizmayı Destekler

Tiamin – B1 Vitamini, mitokondri hücreleri içerisinde yer alan, vücudun ana enerji taşıtıcı molekülü olan adenozin trifosfat (ATP) üretimi için gereklidir.

B1 Vitamini vücudun metabolizmayı düzgün bir şekilde çalıştırması için gerekli enerjiyi elde etmesi için karbonhidratları glikoza dönüştürmeye yardımcı olur.

B1 Vitamini aynı zamanda protein ve yağları da parçalar.

Koenzim yapısında olan tiaminin iki ana metabolik fonksiyonda kullanıldığını biliyoruz: dekarboksilasyon ve transketolasyon.

B1 Vitaminini içeren bir şey yedikten sonra, kan ve plazmayla taşınır ve enerji dönüşümü için hücrelerde kullanılır.

Tiamin aynı zamanda kırmızı kan hücrelerinin üretiminde de önemli bir rol oynar. Tiamin ve diğer B vitamini türleri doğal olarak enerji üretimini desteklediği ve gerekli ATD’nin yiyeceklerden elde edilmesini sağladığı için B kompleks vitamini takviyeleri, genellikle “enerji destekleyici” veya “sağlıklı metabolizma” ürünleri olarak etiketlenir.

Takviye olarak tiamin kullanmak, genetik hastalıklarla ilişkili metabolik hastalıkları düzeltmeye yardımcı olmak adına bazı hastalara verilebilir.

Sinir Hasarlarını Önler

B1 vitamini faydaları arasında yiyeceklerdeki karbonhidratı dönüştürmek için gerekli olması ve karbonhidratların ana rolü beyin ve sinir sistemi başta olmak üzere tüm vücuda enerji sağlaması yer almaktadır.

Tiamin pirivat dehidrojenaz adı verilen ve yediğimiz şekeri oksidize eden enzimin reaksiyonu için gereklidir. Sinir sistemi yiyeceklerden gelen “yakıt” eksiliği durumunda öğrenme, hareket etme ve hatırlama gibi sorunlar yaşar.

B1 Vitamininin faydaları içinde aynı zamanda sinirleri saran ve koruyan miyelin kılıfların uygun şekilde gelişmesine de yardımcı olması bulunmaktadır.

Kardiyovasküler Sistemin Sağlıklı Olmasını Sağlar

Vücutta yeterli miktarda tiamine sahip olmak, asetilkolin adı verilen nörotransmitterin üretimi için gereklidir.

Bu, sinirler ve kaslar arasında mesaj iletişimde kullanılır ve en büyük kaslarımızdan biri olan kalp, bu sinyallerle çalışır.

Kardiyak fonksiyonları ve sağlıklı kalp atışını sağlamak için sinirler ve kaslar, birbirlerine mesaj gönderecek enerjiye ihtiyaç duyar.

Yakın zamanda yapılan B1 vitamini faydaları araştırmalardan biri kalp hastalıklarına karşı kullanılabileceğini çünkü damar fonksiyonlarının sağlığını koruduğunu ve kalp yetmezliğinin tedavisine yardımcı olduğunu göstermiştir.

Bağışıklığı Destekler

Tiamin – B1 vitamini faydaları arasında bağışıklık sisteminin çoğunun yer aldığı sindirim yolu duvarlarını ve kas tonunu korumaya yardımcı olması yer alır..

Sindirim sistemi sağlığı B1 vitamininin emilimi için önemlidir çünkü sağlıklı sindirim sistemi, bağışıklığı destekleyecek şekilde yiyeceklerdeki besin değerlerinin daha iyi emilmesini sağlar.

B1 vitamininin sindirimi tamamlamaya ve besin maddelerinin emilimine yardımcı olan hidroklorik asidin salgılanmasına yardımcı olur.

Alkolizmi Tedavi Eder

B1 vitamini faydaları içerisinde, Wernicke-Korsakoff sendromu (WKS) olarak adlandırılan beyin hastalığı geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olması bulunur.

WKS semptomları arasında istemsiz kas hareketi, sinir hasarı, letarji ve yürüme zorluğu vardır. Bu beyin hastalığı düşük tiamin seviyeleriyle ilgilidir ve genellikle yetersiz beslenen alkoliklerde görülür.

Alkol, vücudun yiyeceklerdeki tiamini emmesini olumsuz olarak etkiler.

Alkoliklerin %30-80’inde B1 Vitamini eksikliği olduğuna inanılmaktadır. Yüksek doz tiamin alımı, alkol yoksunluğu semptomlarının azalmasına yardımcı olabilir.

Beyin Hastalıklarını Önler

Tiamin beyin/vücut bağlantısını sağlar. B1 vitamini faydaları içerisinde Serebral sendrom adı verilen beyin hasarlarına karşı koruma sağlaması bulunur.

Doktorlar, alkol yoksunluğu çeken veya komadan çıkan kişiler gibi tiamin eksikliği olan kişilerde sıklıkla görülen bazı hafıza sorunlarını önlemek adına yüksek dozda tiamin verirler.

Aynı zamanda Alzheimer hastalığı riskini de azalttığı düşünülmektedir.

Öğrenmeyi Arttırır

B1 Vitamini faydaları arasında odaklanma, enerji, kronik stresle baş etme ve hafıza kaybını önleme gibi görevler bulunmaktadır.

Çalışmalar, tiamin eksikliğini öğrenme ve bilgi tutma sorunlarıyla ilişkilendirmiştir.

Çalışmalardan biri tiaminin, sınav sırasında hızlı tepki sürelerine neden olduğu ve zihin açıklığı hissi sağladığını göstermiştir.

Pozitif Ruh Halini Sağlamaya Yardımcı Olur

B1 vitamini faydaları listesinde vücudun strese dayanma yeteneğini geliştirmesi de bulunmaktadır.

Bu nedenle, B vitaminleri genellikle “stres karşıtı” vitaminler olarak adlandırılır. Enerji eksikliği ruh halini olumsuz etkileyebilir ve motivasyonu azaltabilir.

Tiamin ruh halini desteklemek ve depresyon ve anksiyeteye karşı vücudu savunmak için gereklidir.

Enflamasyonu azaltır ve beynin karar verme sürecinden sorumlu beyin fonksiyonlarının sağlığını korur.  Sağlıklı sinir fonksiyonları, stresi ve anksiyeteyi kontrol etmek ve olumlu ruh halini desteklemek için gereklidir.

Görme Sorunlarını Engeller

Bazı araştırmalar, tiaminin katarakt ve glokom gibi görme sorunlarına karşı koruma sağlayabileceğini göstermiştir.

Bunun nedeni B1 vitamini faydaları arasında göz ve beyin arasındaki bilgi aktarımı için önemli olan sinir ve kas mesajlaşmasını desteklemesinin yer almasıdır.

B1 Vitamini Eksikliği Belirtileri

Tiamin – B1 vitamini eksikliği belirtileri aşağıdaki gibidir.

• Anoreksiya veya hızlı kilo kaybı durumu.
• Sürekli yaşanan iştahsızlık yaşanması.
• Kalın bağırsak iltihabı.
• Kısa dönemli hafıza eksikliği.
• İshal gibi süreklilik gösteren sindirim sistemi sorunları.
• Sinir hasarı belirtileri.
• Sürekli halsizlik ve yorgunluk hissedilmesi.
• Kafa karışıklığı hissi.
• Sinirlilik durumu.
• Kas zayıflığı.
• Apati veya depresyon gibi mental değişimler.
• Kalp büyümesi gibi kardiyovasküler etkiler.
• Sinir enflamasyonu (nöritis).

B1 Vitamini eksikliği Batıdaki gelişmiş uluslarda çok yaygın değildir. USDA göre yetişkinlere önerilen günlük doz erkekler için 1,2 mg/gün ve kadınlar için 1,1 mg/gün şeklindedir.

Birçok yetişkinin bu miktarı karşıladığı ve takviyelerle birlikte bazı yetişkinlerin günlük ihtiyacın iki hatta üç katı alım yaptığı bilinmektedir.

Tiamin – B1 vitamini eksikliği binlerce yıldır görülen bir hastalık olan beriberiye neden olur. Bu durumda kas kaybı ve kalp kası büyümesi gibi kardiyovasküler sorunlar deneyimlenebilir.

Yine de i gelişmiş ülkelerde Tiamin – B1 Vitamini eksikliği alkoliklerde görülmekte ve Wernicke-Korsakoff sendromu olarak bilinmektedir.

Bu bozukluğa sahip birçok alkolik eksikliğe neden olacak şekilde çok az yemek yerken çok fazla alkol tükettiklerini belirtmiştir.

B1 Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

B1 vitamini hangi besinlerde bulunur, B1 vitamini açısından zengin yiyecekler arasında fasulye, fındık, çekirdek, deniz yosunu ve maya yer alır.

Ayrıca, vejetaryenlerin peynir tadını elde ettiği “besin mayası” da B1 vitamini açısından zengindir. Ayrıca sakatat, karaciğer, tam tahıllar da Tiamin – B1 vitamini içerir.

B1 vitamini genellikle tam tahıllı ürünlerde ve ekmek, makarna, pirinç ve mısır gevreği gibi zenginleştirilmiş ürünlerde bulunur. Bu yiyecekler B1 vitamini ile zenginleştirilmiştir yanı sentetik olarak Tiamin eklenmiştir.

Bazı yiyecekler işlenmemiş doğal haliyle B1 vitamini içerirken, birçok vitamin işleme sürecinde kaybolur ve daha sonra tekrar eklenir.

Tiaminin yiyeceklere sentetik olarak eklendiği yiyecekler, “zenginleştirilmiş” veya “güçlendirilmiş” olarak belirtilir. Fındık, fasulye ve çekirdek gibi işlenmemiş ürünler yüksek miktarda Tiamin içerir.

Bazı bezelye ve domates türleri düşük veya orta seviyede B1 vitamini içerse de birçok meyve ve sebze B1 vitamini içermez.

Kuşkonmaz, patates, mantar, marul, ıspanak, Brüksel lahanası ve patlıcan Tiamin gibi B vitaminlerini az miktarda içerir. Bu nedenle bu yiyecekleri çok tüketmek, gerekli alımı sağlayabilir.

B1 Vitamini İçeren Besinler

1. Besin Mayası
   2 yemek kaşığı: 9,6 mg (640%)
2. Deniz yosunu
   1 bardak deniz yosunu: 2,66 mg (216%)
3. Ay çekirdeği
   1 bardak: 2,0 mg (164%)
4. Macadamia Fındığı
   1 kap: 1,6 mg (132%)
5. Siyah Fasulye
   1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,58 mg (48%)
6. Mercimek
   1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,53 mg (44%)
7. Organik Edameme/Soya Fasulyesi
   1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,53 mg (44%)
8. Navy Fasulyesi
   1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,53 mg (44%)
9. Beyaz Fasulye
   1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,53 mg (44%)
10. Bezelye
    1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,48 mg (40%)
11. Pinto Fasulyesi
    1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,46 mg (39%)
12. Maş Fasulyesi
    1/3 bardak kuru veya 1 bardak pişmiş: 0,42 mg (36%)
13. Dana Karaciğeri
    85 gr pişmiş: 0,32 mg (26%)
14. Kuşkonmaz
    1 bardak pişmiş: 0,30 mg (25%)
15. Brüksel Lahanası
    1 bardak pişmiş: 0,16 (13%)

B1 Vitamini Takviyesi

Tüm besin maddelerinde olduğu gibi takviyeler yerine doğal işlenmemiş gıdaların tüketilmesi önemlidir. Çalışmalara göre tiamin eksikliği yaygın değildir.

Bu nedenle ortalama bir insanda B1 vitamininin takviyesine gerek yoktur.

B vitamini genellikle B kompleks vitamin takviyelerinde bulunur.

Birçok B vitamini takviyesi, birlikte çalışarak gıda emilimi ve metabolik fonksiyonları destekleyen B1 Vitamini (tiamin), B2 Vitamini(riboflavin), B3 Vitamini (niyasin/niyasinamid), B5 Vitamini (pantotenik asit), B6 Vitamini, B12 Vitamini ve diğer vitaminleri içerir.

Şimdiye kadar aşırı tiamin alımından kaynaklı ciddi komplikasyonların olduğu az sayıda araştırma yayınlanmıştır. Suda çözünen bir vitamin olduğu için aşırı tiamin tüketimi konusunda bir endişe yoktur ve yüksek doz tiaminin sadece küçük bir kısmının vücut tarafından emildiği düşünülür.

Vücut, ihtiyaç duymadığı fazlalığı birkaç saat içerisinde idrar yoluyla atar. Ekstra B1 vitamininin takviyesi vücutta herhangi bir hasara yol açmayacaktır ama aynı zamanda takviyelerden alınan en önemli besin maddelerinden biri de değildir.

Eğer B1 Vitamini içeren takviye kullanacaksanız, gerçek besin kaynaklarından üretilen ve yabancı madde içermeyen yüksek kaliteli ürünleri tercih edin. Aşağıda USDA’ya göre günlük önerilen B1 Vitamini (tiamin) takviye miktarları verilmiştir.

B1 Vitamini Zararları

B1 vitamini, karaciğer problemi olan, aşırı alkol alan veya bazı diğer tıbbi durumları olan kişilerin bünyesinde yeterince emilmediğine inanılır.

Ayrıca tiamin emilimini bozduğuna inanılan yiyecekler vardır.

Tanin adı verilen ve kahve ve çayda bulunan bazı maddeler tiamin ile etkileşime girer, vücudun emilim yağmasını zorlaştırır ve potansiyel olarak sindirim sorunu ve b1 vitamini eksikliğine neden olur.

Bu durum çalışmaların gerçekleştirildiği Batı toplumlarında nadirdir ve sadece aşırı kafein alımında gerçekleştiği düşünülür.

Araştırmacıların birçoğu kahve, çay ve tiamin etkileşiminin, kişinin diyeti B1 vitamini ve C vitamini açısından yetersiz değilse endişelenilecek bir durum olmadığına inanıyor.

Vitamin C ve B1 Vitamini, kahve ve çayda bulunan tanin etkileşimini önler.

Araştırmacılar aynı zamanda çiğ nehir balığı ve kabukluların, B1 vitaminini yok eden kimyasallar içerdiğini de göstermiştir. Bunlar genellikle yüksek miktarda çiğ deniz ürünü tüketen kişilerde görülse de pişmiş balık ve deniz ürünleri soruna yol açmaz.

Bazı araştırmalar areka fındığı gibi bazı fındık türlerinin, B1 vitamininin kimyasal olarak değiştirdiğini gösterir. Şimdiye kadar yapılan araştırmalar, B1 vitamininin takviyesinin etkileşimlerini araştırmamıştır. Ama takviye almadan önce eğer takviye kullanıyorsanız doktorunuza danışmanız önerilir.

Kaynak
Dr. Axe
Dr. Antonio Constantini
Dr Naila Rabbani
Professor Paul Thornalley