Kalp Yetmezliği Ya da Kalp Yetersizliği Sınıfları
İçindekiler
Kalp yetmezliği ya da kalp yetersizliği rahatsızlığının ortaya çıkış sebeplerini ve kalp yetmezliğinin durumlarından söz edeceğiz. Fakat aşağıda bağlantıda verilen “Kalp Yetmezliği Nedir?” isimli yazımıza göz atarak bilgi alabilirsiniz.
Kalp yetersizliği ne gibi sınıflara ayrılabilir?
Kalp yetersizliği, ortaya çıkış nedenine bağlı olarak üç değişik sınıfa ayrılabilir:
- Kalp kası ya da miyokard görevini yapmak için yeterli enerjiye sahip olmadığı zaman ortaya çıkan miyokard yetersizliği;
- Kalp kasılma ve gevşeme hareketlerini yapamaz hale geldiği zaman sözünü ettiğimiz mekanik anomalilerle beliren bir yetersizlik;
- Kalbe dönen kan miktarındaki değişmelere bağlı yetersizlik.
Miyokard yetersizliğine yol açabilecek mekanik anomaliler nelerdir?
En bilinen mekanik anomaliler şunlardır:
- Arter yüksek tansiyonu. Damar sertliği veya kapakçık ve aort stenozu gibi durumlarda olduğu şekilde kalın damarların dirençlerindeki bir artma nedeniyle kanın sol karıncıktan dışarı itilmesinde bir güçlük
- Bir kapakçık (mitral, aort, pulmoner) yetersizliği veya kalp duvarlarındaki doğuştan iletişim bozukluklarına bağlı olarak kanın kalpten akciğere, akciğerden kalbe geçtiği yerde, kan akımının karışmasına sebep olan delik nedeniyle kalpten çıkarak periferik damarlara giden kan miktarında bir azalma.
- Özellikle kalp boşluklarındaki gevşeme olmak üzere kalbin sadece mekanik etkinliğinde kendini gösteren perikarditte olduğu gibi perikard zorlanması ya da perikard boşaltması veya kalbin sıkışması durumu
- Karıncık duvarı düzeyinde hemodinamik bakımdan ölü sayılan durgunlaşmış kan nedeniyle, kalpten çıkıp periferik damarlara giden kan miktarında normale oranla bir azalmanın kaydedildiği vantriküler anevrizma.
Gerçek miyokard yetersizliğinden, diğer bir deyişle müsküler (kasla ilgili) pompa yetersizliğinden ne zaman söz edilir?
Gerçek miyokard yetersizliği, diğer bir deyişle kalp pompasının kasılma görevini yapamaması hâli, birincil nedenlere, yani kalp kası yapısıyla ilgili nedenlere bağlıdır. Bunların hepsi miyokard hastalıklarıdır:
Miyokard liflerinin bazı maddeleri kullanamama hali (metabolik yanılgılar), miyokardın kaslı kütlesinde birincil bir hipertrofi (az gelişme). Bundan başka miyokardın dinamik yetersizliğine yol açan ikinci derecede kalp yetersizlikleri, yani kalp liflerinin esnekliğini kaybetmesi nedeniyle kalp boşluklarında bir genişlemeden söz edilebilir.
Kalbin yararlandığı telafi mekanizması ya da yedek mekanizmalar nelerdir?
Kalp, birdenbire tehlikeli bir durumla karşılaştığı zaman üç yedek mekanizmadan yararlanır:
- Birinci mekanizma taşikardi (frekans artışı);
- İkinci mekanizma damar duvarının gerginliğinde (tonüsünde) bir artma;
- Üçüncü mekanizma organizmada su tutulmasıdır.
Şayet güç durum zamanla devam edecek olursa kalbin yararlanacağı yedek mekanizmalar, kalp boşluklarının genişlemesindeki bir artışla belirlenir. Kasılma faaliyeti azalır, periferiye yollanacak kan miktarı artar. Bu durumda bir hipertrofi ortaya çıkar. Daha açıkçası kalbin kas liflerinin hacminde bir artış kaydedilir.
Kalp Yetmezliği Durumları?
Kalp yetersizliğinin görülme niceliği, hastanın yaşıyla birlikte artar. Genel olarak yüz de 25 dolayındayken 60 yaşından sonra % 50′yi bulan bir seviyeye yükselir. Bu çok yaygın hastalık karşısında doktorun görevi çok geniş ve önemlidir.
Akut kalp yetmezliği veya yetersizliğinden ne zaman söz edilir?
Birdenbire ortaya çıkan periferik düzeyde bir kan üretimi eksikliği veya pul-moner konjestiyon (kan hücumu) halinde kalbin çalışmasını tehlikeye sokan bütün patolojik hallerde akut kalp yetersizliğinden bahsedilir.
Mesela yaygın bir mi-yokard enfarktüsü, bir yüksek tansiyon krizi, bir tirotoksikozis, aort ya da mitral kapakçık rahatsızlıktan, bir kalp sıkışıklığı, perikardit ve atriyal tümörlerde olduğu gibi.
Latent (gizil) yetmezlik nedir?
Hasta dinlenme halindeyken belirti vermeyen, fakat fizik bir çaba, ateş, sistemik hastalıklar, heyecanlar, gebelik gibi özel gerilim hallerinde ortaya çıkan yetersizlik durumunda latent yetersizlik, latent yetmezlik veya çaba yetmezliğinden söz edilir.
Ne zaman kronik yetmezlikten söz edilir?
Kalp rahatsızlıkları, her zaman, hattâ dinlenme sırasında da olduğu takdirde kronik bir kalp yetersizliği söz konusudur. Bu durumu, konjenital kalp hastalıkları, kapakçık bozuklukları, dejeneratif kalp hastalıkları, kronik perikardit gibi daha önceki yulara ait bir kalp hastalığı sonucunda ortaya çıkan bir miyokard zayıflığının son hâli şeklinde tanımlayabiliriz.
Hangi durumda sol yetmezlikten söz edilir?
Sol karıncığın mekanik kasılma görevi tehlikeye girince, yani karıncık artık normal kasılmıyorsa sol yetersizlik, ya da sol kalp yetmezliğinden söz edilir. Bunun sonucunda sistolik atışta bir azalma, pul-moner kılcal damarlar basıncında bir artma ve bir pulmoner konjestiyon ortaya çıkar.
Hangi durumda sağ yetmezlikten söz edilir?
Öncelikle sağ boşluğun kasılma görevi tehlikeye girdiği takdirde sağ kalp yetmezliğinden söz edilir. Bunun sonucunda sağ karıncığın sistolik atışında bir azalma; merkezî damar basıncında bir yükselmeye yol açan sağ kulakçık düzeyinde bir basınç artışı ve bazı organlarda çok belli olan dolaşımla ilgili staz (bir engel yüzünden karan damarlarda dolaşmasının güçleşmesi, birikme) ortaya çıkar.